ज्ञानपंढरीचा वारकरी – वै. संतचरणरज श्रीगुरु ह. भ. प. हरिश्चन्द्र महाराज मोरे
जन्मापासून आयुष्याच्या अंतापर्यंत “लावूनी मृदुंग श्रुतीटाळघोष | सेवू ब्रम्हरस आवडीने ||” हे संत तुकाराम महाराजांचे वचन ज्यांनी सार्थ केले असे पोलादपूरचे वारकरी संप्रदायाचे अध्वर्यू संतचरणरज श्रीगुरु ह. भ. प. हरिश्चन्द्र महाराज मोरे यांचे नुकतेच वैशाख शु. दशमी, शनिवार, दिनांक १८ मे 2024 रोजी देहावसान झाले. आयुष्यभर केलेली ईश्वरआराधना आपल्या चरणी रुजू करण्यासाठी नियती आणि परमेश्वरही इतक्या तातडीने त्यांना वैकुंठात आपल्यापाशी बोलावून घेईल असे कुणाला स्वप्नातही वाटले नव्हते. समाजाचे नेतृत्व करणारे आम्ही काही निवडक त्यांच्या प्रकृतीची चौकशी करण्यासाठी ठाणे येथील रुग्णालयात श्रीगुरु बाबांच्या भेटीला गेलो असताना, ते आमचे हात हातात घेऊन, नेहमीप्रमाणे अत्यंत आपुलकीने आमच्याशी हितगुज साधू लागले. त्यावेळेस आम्हाला अनपेक्षित अशी निर्वाणीची भाषा श्रीगुरु बाबांच्या श्रीमुखातून येऊ लागली. आता माझे कार्य संपूष्टात आले आहे ...यापुढे गुरुवर्य रघुनाथदादांना मी तुमच्याकडे सोपवतो आहे, यापुढे त्यांची आणि समाजाचीही काळजी घ्या...समाजाच्या वतीने चाललेल्या नित्य नैमित्तिक संप्रदायीक कार्यक्रमात खंड पडून देऊ नका." त्यांचे हे अंतरीचे बोल २-४ दिवसात खरे झाले. एकादशी हा वारकऱ्यांच्या जीवनातला अत्यंत महत्वाचा दिवस. काया-वाचा-मने भगवान श्री विष्णूच्या सानिध्यात राहण्याचा आणि धार्मिक व आध्यात्मिक लाभ प्राप्त करण्याचा दिवस. वैशाख शुद्ध मोहिनी एकादशीचा दिवस उगवला.
दशमी, एकादशी, द्वादशी हा वारकऱ्याचा पर्वकाळ. संतचरणरज श्रीगुरु बाबांनी हा पर्वकाळ साधला आणि वारकरी संप्रदायला अपेक्षित आपल्या मरणाचा सोहळा करून घेतला.
.jpeg)
वारकरी सांप्रदायातील अनेक प्रासादिक परंपरेपैकी हनुमंत बाबांची एक परंपरा असुन तिचे जतन करुन आता ती वृद्धिंगत झालेली आहे. वारकरी पंथासारखा दुसरा पंथ नाही. पांडुरंगाची मूर्ती ही योगस्थानक आहे. वारकरी पंथातील आद्यगुरू ज्ञानेश्वर महाराजांनीही त्यांना योगीराज असे संबोधले आहे. म्हणूनच त्यांच्या समोर गेल्यानंतर प्रत्येकाचे भान हरपून जाते व कुठल्याही प्रकारचे मागणे मागितले जात नाही. कारण या मागण्यालाही मर्यादा असते. वै गुरुवर्य हनुमंतबाबा हे पोलादपूर तालुक्यातील लोकांच्या पारमार्थिक जीवनाचे निस्वार्थ सेवाभाव जपणारे पथदर्शक होते. त्यांनी स्वतःचे अधिष्ठान तयार करून साधा सोपा परमार्थ कीर्तनरूपाने मुंबईत अनेक ठिकाणी सांगितला. कॉटनग्रीनच्या श्रीराममंदिरात प्रत्येक रविवारी ते कीर्तन ऐकण्यासाठी जात असत. श्रीक्षेत्र पंढरपूर येथील जगद्गुरू संत तुकाराम महाराजांच्या मंदिरात कार्तिकी वारीला देहूकर फडाच्या वतीने नियमित कीर्तन, बकरीअड्डा, कुलाबा, प्रभादेवी येथील श्री विठ्ठल मंदिर, करीरोड पुलाखाली पिंपळेश्वर मंदिरात शे-दीडशे भाविक श्रोत्यांसमोर अशी त्यांची कीर्तने होत असत. यासाठी त्यांना साथ देण्यासाठी गवई म्हणून गोविंद कोळी आणि पखवाज वादनासाठी विठ्ठल पवार (जांगलयाबुवा) सातत्याने असत. वारकरी सांप्रदायाची शिकवण, परंपरा व पद्धती आपल्या ग्रामीण पोलादपूर तालुक्यात वाडी-वस्त्यांवर राबविण्यासाठी त्यांनी सुरु केली. वृद्धापकाळाने त्यांचे देहावसान झाल्यानंतर साहजिकच सांप्रदायिक परंपरा पुढे चालविण्यासाठी हरिश्चंद्र महाराजांच्यावर जबाबदारी येऊन पडली. सद्गुरू हनुमंतबाबांच्या उतारवयातील प्राकृतिक विकलतेत महाराजांनी, छायेप्रमाणे त्यांच्या सोबत त्यांची सेवा केली. 'सकळ तीर्थाचिये धुरे । जिये का मातापितरे । तया सेवेसी कीर शरीरे । राहून लोण कीजे।।' ही त्यांची दृढभावना होती. भक्तवर्य पुंडलिकासारखे मातृपितृसेवन त्यांनी केले. पितृचरणांची केवळ शारीरसेवाच नव्हे तर त्यांनी जन्मभर चालविलेली अनेक गावागावांमधील ज्ञानेश्वरी प्रवचनाची व कीर्तनाची सेवा चालवूनही पुढे त्यांनी पित्राराधन केले. व्यक्ती आपल्यातून गेली तरी त्यांच्या कीर्तीतनू, वैचारिक कास, पथ तसेच अबाधित राहत असतात. वै हनुमंतबाबा यांच्या वैकुंठगमनानंतर तसेच घडले.
आजपर्यंतच्या समाजाच्या पारमार्थिक उन्नतीसाठी महाराजांच्या कृपा-मार्गदर्शनाखाली संस्थेच्या अनुयायी गावातील अनेक ज्येष्ठ पारमार्थिक सेवाधारी, समाजधुरीण अशा अनेक मान्यवरांचे मोलाचे सहकार्य लाभले. महत्वाचे म्हणजे बोरज गावाचे सुपुत्र आणि श्रीगुरु बाबांचे पट्ट्शिष्य वै.रामचंद्र कुशाबा झाडाणेबुवा आणि त्यांच्या परिवाराने स्वतःची जागा मोठ्या स्वखुशीने संस्था उभारण्यासाठी दिली. बोरज गावची गुरुनिष्ठा काही औरंच!
वै. श्रीगुरु हरिश्चन्द्र बाबांचा सहवास आम्हाला प्रेमळ पित्याप्रमाणे लाभला. त्यामुळे तालुक्यातील वारकरी कुटुंबातील आम्हां शेकडो अनुयायींच्या जन्माचे सार्थक झाले. दाभिळ, बोरज, साळवीकोण्ड , साखर कदमवाडी, साखर-सुतारवाडी, कामथे, चांदले, वडघर, शिंगरी, चिंचवली, पुरे , गांजवणे, सातविनवाडी , तळे या अनुयायी गावांतील आम्ही समस्त अनुयायी कृतकृत्य आहोत,
रामकृष्ण हरी
मृत्यू हे माणसाच्या जीवनातील अंतिम सत्य आहे. जन्माला आलेल्या प्रत्येकाला मृत्यू अटळ आहे. परुंतु एखाद्याच्या मृत्यूनंतर त्याचा आत्मा कुठे जातो हा प्रश्न अनेकांना पडतो. गीतेमध्ये भगवान श्रीकृष्णाने सांगितले आहे की, आत्मा कधीही मरत नाही. कोणाचा जन्म झाला तर त्याचा मृत्यू निश्चित आहे आणि जो मेला आहे त्याचाही पुनर्जन्म निश्चित आहे. आयुष्यात चांगले कर्म करणारेच या जीवन-मृत्यूच्या फेऱ्यातून बाहेर पडू शकतात आणि परलोकात जातात. गुरुवर्य ह भ प हरिश्चन्द्र महाराजांच्या मृत्यूनंतर पुढील १३ दिवस त्यांच्या परमार्थ सेवासाधनेत खंड पडू नये म्हणून समाजाच्या वतीने तालुक्यातील महान किर्तनकारांची दररोज सायंकाळी किर्तनांची जागरण सेवा आयोजित करण्यात आली आहेत. धर्मजागरणासाठी सर्वश्री गुरुवर्य ह भ प केशवदास महाराज दळवी, अजितमहाराज गद्रे, पंढरीनाथ महाराज दळवी, बाळकृष्ण महाराज पवार, लक्ष्मण महाराज खेडेकर, भजनानंदी गुरुवर्य हरिभाऊ रिंगे महाराज, गुरुवर्य ढवळेबाबा संप्रदाय प्रमुख ह भ प गणपत महाराज मोराणकार, सदगुरु भावे महाराज वारकरी संप्रदायाचे अधिष्ठान प्रमुख गुरुवर्य ह भ प रामदादा महाराज घाडगे, सद्गुरू मोरे माऊली संप्रदायाचे अधिष्ठान प्रमुख गुरुवर्य ह भ प अनंत तथा दादामहाराज मोरे, शिरवळकर फडाचे प्रमुख गुरुवर्य ह भ प भागवत महाराज शिरवळकर आणि उत्तरकार्याच्या दिवशी जगद्गुरू संत तुकाराम महाराजांच्या १४ व्या पिढीचे वारसदार देहूकर फडप्रमुख गुरुवर्य ह भ प चैतन्य महाराज देहूकर यांची प्रासंगिक कीर्तने होणार आहेत.
नामा म्हणे लोपला दिनकर |
बाप ज्ञानेश्वर समाधिस्त ||
गुरुवर्य हनुमंतबाबा मोरे वारकरी संप्रदायाच्या सर्व शिष्यगणांच्या वतीने वै. संतचरणरज श्रीगुरु ह. भ. प. हरिश्चन्द्र महाराज मोरे यांना
|| भावपूर्ण विनम्र श्रद्धांजली ||
श्री रामशेठ साळवी (अध्यक्ष)
श्री कृष्णा चं कदम के के (सेक्रेटरी)
शब्दांकन - ज्येष्ठ पत्रकार रवींद्र मालुसरे
श्री रामशेठ साळवी (अध्यक्ष)
श्री कृष्णा चं कदम के के (सेक्रेटरी)
शब्दांकन - ज्येष्ठ पत्रकार रवींद्र मालुसरे
इतर पोस्ट वाचण्यासाठी समोरची 👉अनुक्रमाणिक clik करा
.jpg)
